Buiten sessies met burn-out/stress specialist Liselotte
Emoties een gevaar of een hulpmiddel bij stress?!
Wanneer ik haar tegemoet kom lopen zie ik het meteen. Ze heeft ‘De Switch’ gemaakt ; Ik ga beter worden!
Door een traumatische jeugd heeft Maaike zichzelf aangeleerd om haar gevoel uit te schakelen en zich op de zorg van anderen te richten. Ze kwam, als woonbegeleider voor verstandelijk gehandicapten, door ernstige schouderklachten thuis te zitten. Een paar weken later klapte ze fysiek in elkaar tijdens een familie uitje. De huisarts constateerde burn-out. Kort daarna kwam ze bij mij.
Het hoofdthema tijdens de begeleiding van Maaike is het toelaten, voelen, erkennen en herkennen van emoties. De prijs die je voor niet-voelen betaalt is hoog. Je voelt minder verdriet maar ook minder blijdschap. Je voelt minder pijn maar ook geen grenzen. Deze eigenschap maakt het je gevoelig voor burn-out.
Toch zijn veel mensen jarenlang bezig om emoties te onderdrukken, weg te eten, drinken, kopen, of te werken. Emoties hebben een functie; ze nemen waardevolle informatie en lessen met zich mee. Door de emotie niet toe te laten, wijs je ook de les en de informatie af.
De angst dat een emotie blijvend is, is de voornaamste motivatie om deze te onderdrukken. Volgens de Amerikaanse hersenonderzoekster Jill Bolte Taylor, duurt het voelen van een heftige emotie maar 90 seconden. Alles wat je daarna voelt is een keuze.
Als je de emotie volledig toelaat, is er na 90 seconden niets meer in het lichaam van terug te vinden. Alles wat je daarna voelt, zijn je gedachten die de emotie onder controle proberen te krijgen of ermee aan de haal gaan. Het verzet tegen de emotie creëert keer op keer dezelfde chemische reactie in het lichaam en zorgt ervoor dat de emotie langer duurt. Niet voelen werkt dus averechts!
Het uitzetten van het gevoel is een ‘coping stijl’. Onderdeel van de Instatera methode is om een destructieve coping - zoals niet voelen - op te sporen en deze om te buigen naar een constructieve coping. Andere destructieve coping stijlen zijn; negeren, stimulatie & afleiding zoeken (drinken, gokken, thrill seekers), bagatelliseren, sociaal terugtrekken, boosheid, prikkelbaar, afwachten etc.
Omdat het voelen en praten over emoties zo onwennig is, heb ik Maaike voorgesteld dagelijks op te schrijven hoe ze zicht voelt. Zo leert ze op een veilige manier de emoties toe te laten, ze te beschrijven en weer los te laten.
Een paar weken later komt ze trots aanlopen. Ik zie een duidelijke verandering bij haar. Nieuwe energie en ze straalt een bepaalde trots uit. Stralend haalt ze haar dag boekje tevoorschijn. Het schrijven werkt! Ze versiert elke bladzijde met tekeningen en quotes en het is helemaal van haar.
Door verantwoording te nemen voor wat ze voelt, de emoties toe te laten en op te schrijven ontstaat er ruimte in haar hoofd. En hierdoor rust voor verder herstel.
We zijn er nog niet maar de moeilijkste stap is gezet. Vanaf hier, the only way is up!
Liselotte Betist is Stress Specialist bij Instatera, moeder van 2 kinderen en de hond Rommel. Haar passie is het begeleiden van mensen bij stress en burn-out en deelt in deze blog maandelijks bijzondere ervaringen en inzichten uit haar sessies.